Żaglowe kontenerowce z Francji szansą dla polskich stoczniowców

Francuscy spedytorzy oraz Zéphyr i Borée nadal są zdeterminowani, aby rozbudować flotę kontenerowców z napędem żaglowym. Canopée, statek ro-ro o długości 121 m opracowany dla ArianeGroup, pływa po Atlantyku. Statek towarowy został opracowany na potrzeby ArianeGroup i transportuje rakietę nośną Ariane 6 z Europy kontynentalnej do Gujany Francuskiej, gdzie zlokalizowane jest centrum kosmiczne w Gujanie. Jego kadłub został zbudowała Partner Stocznia z Polic, a statek wyposażono w żagle przez stocznię Neptune.

Statek spełnia szczególnie skomplikowane specyfikacje, biorąc pod uwagę wymagania techniczne w zakresie pakowania (wymiary ponadgabarytowe, ograniczenia załadunku i rozładunku), a także ograniczenia morskie dotyczące dostępu do portu Pariacabo w Gujanie (płytkie wody, wąska rzeka Kourou). 

Canopée odbywa każdego roku do 12 rejsów w obie strony do Gujany spełnić potrzeby ArianeGroup. Oprócz wykorzystania energii wiatru, która redukuje emisję zanieczyszczeń (drobne cząstki, dwutlenek siarki itp.), statek jest wyposażony w silnik diesla. Osiągnie średnią prędkość 16 węzłów, aby spełnić swoje cele komercyjne. Canopée został statkiem roku w czasie Gali Nagród Morskich, która odbyła się w ubr. w Rotterdamie. 

Williwaw – kontenerowiec ze skrzydłami
To nie pierwsza nagroda dla francuskiego zespołu, który nie tylko promuje, ale konstruuje statki towarowe z napędem żaglowym. 8 listopada 2022 r. na konferencji Assises de l’économie de la mer (konferencja poświęcona gospodarce morskiej) Hervé Berville, sekretarz stanu ds. morza, ogłosił, że projekt Williwaw (wcześniej Mervent) został laureatem nagrody AMI CORIMER 2022.

Projekt ma na celu zbudowanie kontenerowca wyposażonego w sztywne skrzydła i napęd na dwa rodzaje paliwa. Silnik statku będzie mógł spalać paliwo okrętowe lub metanol, co – zdaniem projektantów – umożliwi redukcję emisji CO₂ o co najmniej 50%. Projekt przewiduje, że będzie go można eksploatować na trasie transatlantyckiej między portami Francji i Stanów Zjednoczonych.

Projekt pod nazwą Mervent 2025 jest realizowany przez Zéphyr & Borée i jego partnerów CWS, GTT i Centrale Nantes. Został on wybrany w ramach zaproszenia do składania wniosków CORIMER 2022 Program rządu francuskiego Research and Innovation Guidance Council for the Sea Industry wspiera projekty badawczo-rozwojowe firm z sektora morskiego, koncentrując się na czterech tematach: przejście na statki bezemisyjne, inteligentne statki i autonomiczne systemy, nowe materiały i inteligentne stocznie/zakłady oraz przemysł offshore nowej generacji (odnawialne źródła energii morskiej, odnawialny wodór). 

Dziś projekt realizowany jest pod kryptonimem Williwaw jest prowadzony przez czterech głównych interesariuszy: armatora i operatora statku Zéphyr et Borée, Computed Wing Sail (twórcę systemu skrzydeł – żagli kompozytowych statku), OSE Engineering i Centrale Nantes. Ten ostatni podmiot odpowiada za prace nad efektywnością energetyczną statków.

Spedytorzy AUTF wspierają 
Prace nie byłyby możliwe, gdyby nie zainteresowanie francuskich spedytorów wprowadzaniem na morza i wspieraniem prac badawczo-rozwojowych w przemysłach morskich. 

„Francuska grupa spedytorów Association des Utilisateurs de Transport de Fret (AUTF) i France Supply Chain, która lobbuje na rzecz bardziej zrównoważonego transportu, połączyły siły, aby promować rozwój nowoczesnych żaglowców do przewozu ładunków” – pisze Stuart Todd na łamach TheLoadStar.com. W 2022 r. około tuzina spedytorów przyłączyło się do inicjatywy Low Carbon Maritime Transport (LCMT), w tym tak znane marki, takie jak Michelin, Moët Hennessy, Nestlé Waters i Remy Cointreau.

„Potwierdzili oni swoją gotowość do transportu części swoich kontenerów tym innowacyjnym środkiem transportu, aby zmniejszyć wpływ swojej logistyki na środowisko” – informował France Supply Chain. LCMT podkreśla, że „chociaż innowacyjne rozwiązania, takie jak biopaliwa, są już obecnie wdrażane, nie mogą być one jedyną odpowiedzią na oszczędzanie energii, której absolutnie potrzebujemy na poziomie globalnym. Jednak transport morski jest istotną częścią funkcjonowania naszej gospodarki, która bardziej niż kiedykolwiek opiera się na handlu międzynarodowym”.
LCMT ogłosiło przetarg na obsługę dwóch cotygodniowych tras transatlantyckich między Europą a Ameryką Północną, które – zakładano – że od 2024 r. będą obsługiwane przez kontenerowce napędzane głównie energią wiatrową. Ambicją było zmniejszenie emisji dwutlenku węgla o co najmniej połowę.

Z wiatrem przez Atlantyk
Postawiono wówczas następujące warunki operacyjne projektu: dostarczenie 5 statków na połączenie liniowe, cotygodniowe odejścia z terminala kontenerowego. Statek powinien zapewniać 80% redukcji zużycia energii, 46 do 51% redukcja emisji CO2. Warunki brzegowe dla projektantów zakładały, że każdy kontenerowiec będzie miał pojemność od 600 do 1080 kontenerów TEU, napęd umożliwić prędkość od 11 do 13 węzłów. Później zwiększono możliwość zatrudnienia 12 statków w dwóch serwisach liniowych. 

France Supply Chain informował: „W czasach, gdy świat musi się odrodzić w obliczu poważnych wyzwań środowiskowych, łańcuch dostaw – prawdziwy układ nerwowy gospodarki – ponownie daje świadectwo, że jest jednym z kluczowych obszarów zrównoważonego rozwoju i odnowy”.

Prezes AUTF Denis Choumert powiedział w 2022 r. L’Antenne, że wśród misji LCMT było ogłoszenie przetargu na 12 statków napędzanych energią wiatrową, z których każdy ma kosztować około 40 mln euro. Nadawcy zaangażowani w statki towarowe napędzane wiatrem oferowaliby kontrakty transportowe na okres pięciu lat w celu pokrycia kosztów budowy – cytował Todd.

Zakładano ambitnie, że projekt zapewni uruchomienie dwóch cotygodniowych połączeń transatlantyckich. Choumert zakładał, że „Pierwsze połączy Europę Północną z północnoamerykańskim wybrzeżem wschodnim, a drugie Europę Południową z wybrzeżem zachodnim. Każda trasa obsługiwana byłaby przez sześć statków, oferując takie same czasy tranzytu, jak w przypadku obecnych połączeń transatlantyckich”.

France 2030 wesprze projekt 5 kontenerowców 1200 TEU
Niedawno powrócono do pomysłu budowy pięciu kontenerowców 1200 TEU, napędzanych głównie żaglami. Projekt Zéphyr i Borée dla spedytorów AUTF jest nadal aktualny i wspierany przez zobowiązania dotyczące wolumenów gwarantujących rentowność tej nowej usługi transatlantyckiej. 

Zéphyr & Borée zdobył w 2023 r. nagrodę France 2030 za Williwaw, hybrydowy towarowy kontenerowiec napędzany żaglami. Armator jest jednym z pierwszych 11 laureatów nagrody, która wiąże się również z wsparciem finansowym w ramach planu France 2030.

France 2030 to program inwestycyjny mający na celu umożliwienie Francji rozwijania jej konkurencyjności opartej na technologiach przyszłości. W tym mieści się również wspieranie inicjatyw dekarbonizacyjnych. 

W ramach wdrażania tego planu Pascal Bolot, prefekt Morbihan, odwiedził siedzibę Zéphyr et Borée w maju 2023 r. w obecności Baptiste Rollanda, podprefekta Lorient, i Marie Wencker, zastępcy sekretarza generalnego i podprefekta odpowiedzialnego za wdrożenie France 2030 w Morbihan. W czasie wizy zaprezentowano im projekt Williwaw i model statku. Od 2021 r. program France 2030 wspiera się innowacyjnych graczy w całej Francji, których ambicją jest rozwój i poprzez wdrażanie innowacji. Na projekty przeznaczono 54 miliardy euro do 2030 roku, jak informuje portal Info.gouv.fr.
Projekt kontenerowców żaglowych 1200 TEU może ruszyć, bo według Jean-Michel Garcia, delegat ds. transportu międzynarodowego AUTF: „zobowiązania dotyczące wolumenu zostały spełnione. Wiemy, że mamy wystarczającą ilość ładunku do przetransportowania, aby zagwarantować opłacalność cotygodniowej rotacji między Europą a wschodnim wybrzeżem Stanów Zjednoczonych za pomocą żaglowych kontenerowców Zéphyr i Borée”.

Ponad rok temu rozstrzygnięto przetarg na budowę pięciu żaglowców. Zéphyr i Borée na budowę kadłubów wybrał doki w koreańskich stoczniach Hyundai Mipo. Kilka dni temu zamówienia wygasło ze względu na nieprzewidziane problemy z uruchomieniem procesu finansowania produkcji kadłubów. Zaznacza się, że opóźnienie nie oznacza rezygnacji z projektu, który ma zagwarantowane finansowanie z wspomnianego France 2030. Pojawiła się więc szansa, by zaktywizować potencjał polskich stoczni do kooperacji ze stoczniami z Francji. Jest wszak zbieżne ze strategią SEA Europe, którą W Gdyni na Forum Gospodarki Morskiej przedstawił Christophe Tytgat, Secretary General, CEO SEA Europe & CESA. Wyraźnie podkreślił on, że chodzi o współpracę europejskiego przemysłu budowy statków. Tak więc dla dobra wspólnego warto taką współpracę podjąć, wykorzystując doświadczenie CRIST i Partner Stocznia. 

Wcześniejsza publikacja: GospodarkaMorska.pl 
Fot. Źródło: © ZEPHYR ET BOREE