„Wiatr od morza” – najlepsze pomorskie książki 

Po raz piąty Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego w Gdańsku i Samorząd Województwa Pomorskiego zaprosili wydawców, stowarzyszenia literackie, instytucje kultury, redakcje czasopism, wyższe uczelnie, biblioteki i media do zgłaszania kandydatur do Pomorskiej Nagrody Literackiej. 

Nominacji było w tym roku wiele. Biuro Nagrody otrzymało 170 zgłoszeń do tytułu Literackiej Książki Roku, natomiast o miano Pomorskiej Książki Roku ubiegało się aż 260 tytułów z całej Polski. Były to pozycje bardzo zróżnicowane gatunkowo, natomiast wszystkie dotyczyły tematyki związanej z Pomorzem. Nagrody wręczono w kilku kategoriach: Literacka Książka Roku, Pomorska Książka Roku, za całokształt literackiej twórczości oraz Kaszubska Nagroda Literacka. Również czytelnicy przyznali swoją nagrodę. Nagrodzeni otrzymywali statuetkę „Wiatr od morza” oraz gratyfikację finansową.

W kategorii Literacka Książka Roku nagrodę otrzymała Monika Milewska za książkę „Ślepa kuchnia. Jedzenie i ideologia w PRL”, wydaną przez Państwowy Instytut Wydawniczy. To świetna monografia i próba odpowiedzi na pytanie, jak jadano w PRL-u, zabawna i erudycyjna. Autorka jest eseistką, poetką, twórczynią słuchowisk radiowych i sztuk teatralnych. Pracuje w Instytucie Antropologii Uniwersytetu Gdańskiego. Jej pierwszy wiersz ukazał się drukiem we Francji w piśmie „Europoésie” w 1992 roku. Wydała cztery tomy poetyckie, a eseistyczna książka z 2002 roku „Ocet i łzy. Terror Wielkiej Rewolucji Francuskiej jako doświadczenie traumatyczne” przyniosła jej stypendium tygodnika „Polityka” dla młodych naukowców i nominację do Nagrody NIKE. O swojej nagrodzonej opowieści mówi: „Opisuję różne zdarzenia. Od państwowych dożynek do pierwszomajowej kiełbasy, od sklepów za żółtymi firankami po zasady rządzące słynnymi kolejkami”.

Laureatami w kategorii Pomorska Książka Roku zostali Janusz Dargacz, Katarzyna Kurkowska i Leszek Molendowski, redaktorzy książki „Historie gdańskich dzielnic. Tom III: Nowy Port”, wydanej przez Wydawnictwo Muzeum Gdańska. Trójka muzealników pieczołowicie pracowała nad tą opowieścią. Janusz Dargacz jest historykiem i kustoszem, kierownikiem Działu Historii w Muzeum Gdańska. Specjalizuje się w historii Gdańska i Pomorza XIX wieku oraz dziejów kąpielisk morskich południowego wybrzeża Bałtyku. Katarzyna Kurkowska – historyczka sztuki, od 2012 roku związana jest z Muzeum Gdańska, w którym pracuje obecnie jako zastępczyni kierownika Działu Historii i opiekuje się Kolekcją Fotografii; popularyzuje wiedzę o Gdańsku i organizuje wystawy. Leszek Molendowski – doktor historii, pedagog, jest również pracownikiem Muzeum Gdańska i autorem m.in. książek „Dzieje Ojców Jezuitów i szkolnictwa jezuickiego w Gdyni”, „Zakony męskie na terenie diecezji chełmińskiej w latach II Rzeczypospolitej (1920–1939)”. Nowy Port jest rzadko odwiedzaną przez turystów dzielnicą Gdańska. Może jest w tym jakieś przekleństwo historii, bo początki Nowego Portu związane są bezpośrednio z upadkiem Gdańska w wyniku I rozbioru Polski. Bardzo to ciekawa lektura. Czytelnicy również zagłosowali na tę książkę, uznając ją za ważną pozycję.

Za Całokształt Pracy twórczej nagrodzono Annę Czekanowicz – poetkę, prozaiczkę, scenarzystkę, która przez wiele lat była kierowniczką literacką i zastępczynią dyrektora Opery Bałtyckiej. Przez osiem lat była dyrektorką Biura Kultury i doradczynią Pawła Adamowicza, a także pomysłodawczynią nagrody Europejski Poeta Wolności. To także prezeska gdańskiego oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i członkini polskiego PEN Clubu. Debiutowała w 1974 roku na łamach miesięcznika „Litery”, należała do wielu ważnych grup poetyckich. Pisała scenariusze do znanych seriali. W ubiegłym roku ukazał się najnowszy zbiór wierszy autorki – „Szelest sukienki… Listy do przyjaciół”. To podsumowanie ponad czterdziestu lat pisania stało się okazją do istotnej autorefleksji. „Odkryłam swoją niepewność, lęk przed światem. Właściwie trywialną prawdę, że nikt z nas nie jest pojedynczy, że mamy wiele twarzy, że często je ukrywamy” – mówiła. 

Kaszubską Nagrodę Literacką otrzymał ks. Jan Walkusz – historyk, teolog, poeta, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, wykładowca w Wyższym Seminarium Duchownym w Pelplinie. Działa w stowarzyszeń i towarzystw m.in.: w Polskim Towarzystwie Teologicznym, Gdańskim Towarzystwie Naukowym, Instytucie Kaszubskim czy Stowarzyszeniu Pisarzy Polskich. Debiutował w 1977 roku w miesięczniku „Pomerania”. Jest też autorem piosenek, pieśni, esejów, artykułów, rozpraw, monografii i recenzji. Opublikował ponad trzydzieści książek.
Wszystkim laureatom serdecznie gratulujemy!
(ak)