Szanse i zagrożenia dla transportu morskiego

Wspólne seminarium pod hasłem „Fit for 55. Szanse i zagrożenia dla transportu morskiego” zorganizowali Polski Rejestr Statków SA i Uniwersytet Morski w Gdyni. Honorowymi patronami przedsięwzięcia były Ministerstwo Infrastruktury i Ministerstwo Klimatu i Środowiska. 

Seminarium otworzyli rektor Uniwersytetu Morskiego, prof. dr hab. inż. kpt. ż.w. Adam Weintrit, prezes PRS dr hab. inż. kpt. ż. w. Henryk Śniegocki oraz minister Marek Gróbarczyk, sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury.

Henryk Śniegocki zaznaczył, iż ma nadzieję na wypracowanie najkorzystniejszych rozwiązań dla całej branży morskiej. Wspomniał również, że PRS działa w oparciu o ustawę, w którą wpisane jest zadanie dbania o bezpieczeństwo oraz środowisko naturalne na morzu, co świetnie przystaje do tematyki seminarium i ogólnoświatowego założenia o zero emisyjności i neutralności klimatu. Natomiast minister Gróbarczyk podkreślił, że temat regulacji pakietu Fit for 55 jest wyzwaniem dla gospodarki morskiej i dodał, że istotne, by rozwiązania zaproponowane podczas seminarium zostały wypowiedziane przez ekspertów z branży morskiej.

Podczas seminarium podpisano umowę na pogłębienie toru podejściowego do gdyńskiego portu. Za dziesięć miesięcy tor prowadzący do Portu Gdynia będzie 130 m szerszy i o 3 m głębszy. Urząd Morski w Gdyni podpisał również umowę na realizację zadania. Pogłębienie toru podejściowego i akwenów wewnętrznych Portu Gdynia. Etap II. Przedsięwzięcie zapewni bezpieczną żeglugę statków o długości 400 m, szerokości 58 m i zanurzeniu do 14,5 m. Poprawa bezpieczeństwa nastąpi również poprzez rozbudowę i przebudowę głowic falochronów w wejściu głównym portu oraz remont i modernizację oznakowania nawigacyjnego.

„Projekt realizowany wspólnie przez administrację morską i podmiot zarządzający portem jest dobrym przykładem skutecznego działania na rzecz rozwoju polskiej gospodarki morskiej. Modernizacja zwiększa potencjał przeładunkowy, co jest wyraźnie widoczne w corocznych rekordach odnotowywanych przez nasze porty” – zaznaczył wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk.

Jest to jeden z trzech etapów projektu, prowadzonego wspólnie przez Urząd Morski w Gdyni i Zarząd Morskiego Portu Gdynia SA. Pozostałe dwa etapy realizowane przez ZMPG SA to rozbudowa Obrotnicy nr 2 z przebudową nabrzeża Gościnnego oraz pogłębienie akwenów wewnętrznych Portu Gdynia.

„Obecnie do gdyńskiego portu mogą wchodzić statki o maksymalnym zanurzeniu 13 m i długości do 340 m. Realizacja naszego przedsięwzięcia znacząco zwiększy te parametry i wraz z dwoma pozostałymi częściami, realizowanymi przez Zarząd Portu, wpłynie na większą atrakcyjność portu i wzrost przeładunków. Zapewnienie bezpiecznej i efektywnej infrastruktury dostępowej od strony morza jest dla nas priorytetem. Bardzo dziękujemy Centrum Unijnych Projektów Transportowych za przyznawanie dofinansowania dla naszych inwestycji” – powiedział dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni Wiesław Piotrzkowski.

Przedsięwzięcie realizowane jest w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014–2020. Wartość projektu wynosi 126 965 798,95 zł, wysokość dofinansowania przez Unię Europejską to 107 904 065,97 zł.
„Port Gdynia, będący częścią transeuropejskiej sieci transportowej biegnącej między Bałtykiem a Morzem Adriatyckim, dostosowuje swoją infrastrukturę do zmieniających się wymagań armatorów i firm z branży morskiej. Dzięki kolejnym inwestycjom poprawiamy bezpieczeństwo portu i zwiększamy potencjał przeładunkowy portu, o czym świadczą coroczne rekordy portu. Zrealizowana inwestycja poprawi wydajność i pozwoli na zapewnienie najwyższej jakości usług portowych” – mówi Jacek Sadaj, prezes Zarząd Morskiego Portu Gdynia SA.

Tor wodny po zakończeniu prac na długości ok. 3,7 km będzie miał szerokość w dnie 280 m i głębokość 17 m. Łączna kubatura robót czerpalnych wynosi 3,5 mln m3, z czego 650 tys. zostanie wbudowane w brzeg morski w ramach sztucznego zasilania (refulacji). Przebudowana zostanie również Głowica Falochronu na wejściu głównym w części południowej i północnej. Wykonanie i remont oznakowania nawigacyjnego obejmą tor podejściowy oraz wejście do portu.
Wykonawcą prac jest konsorcjum firm: Przedsiębiorstwo Robót Czerpalnych i Podwodnych sp. z o.o. – lider, Rohde Nielsen A/S – partner, i Van den Herik Kust-en Oeverwerken B.V. – partner.

„Przedsiębiorstwo Robót Czerpalnych i Podwodnych sp. z o.o. pod koniec lat 90. było wykonawcą prac czerpalnych na torze dojściowym do Portu Gdynia. Obecnie nasza spółka jest największym przedsiębiorstwem pogłębiarskim w Polsce. Na pewno wykonamy te inwestycje w terminie 20 miesięcy od momentu podpisania dzisiejszego kontraktu zgodnie ze sztuką budowlaną oraz będziemy przestrzegać zasad realizacji robót tak, by utrzymać ciągłości pracy i ruchu w Porcie Gdynia” – mówił przedstawiciel Konsorcjum prezes PRCiP Zbigniew Barański.
Realizacja projektu przyczyni się do wzmocnienia konkurencyjności polskiej gospodarki poprzez zapewnienie warunków do zrównoważonego rozwoju handlu opartego na transporcie wodnym i tym samym zwiększenie przeładunków ekspediowanych śródlądową drogą morską.

W trakcie seminarium odbyły się trzy panele. Na pierwszym szukano odpowiedzi na pytanie. „Czy Unia Europejska i Międzynarodowa Organizacja Morska mówią jednym głosem?”. Mówił o tym Marcin Białek, dyrektor Departamentu Spraw Międzynarodowych w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, który przedstawił regulacje pakietu Fit for 55 i stanowisko Polski wobec AFIR (Alternative Fuels Infrastructure Regulation). Następnie Grzegorz Pettke, dyrektor Pionu Okrętowego PRS SA, omówił pakiet Fit for 55 – Gotowi na 55 jako części Zielonego Ładu EU. Zreferował cele, założenia oraz niezbędne zmiany legislacyjne. Wstępną strategię redukcji gazów cieplarnianych IMO i jej odniesienia do Fit for 55 zaprezentowała Karolina Sypion-Babś z Ośrodka ds. IMO przy PRS S.A, która zaznaczyła, że prace prowadzone przez IMO i UE są w pewnych miejscach podobne (np. cykl życia paliw), a w innych rozbieżne (np. system raportowania o zużyciu paliw). Z zaprezentowanych wystąpień wynikało, że Unia Europejska i IMO mówią wspólnym głosem, różniąc się w szczegółach dochodzenia do wspólnego celu, jakim jest dekarbonizacja transportu morskiego.

Dwa kolejne panele należały do przedstawicieli branży morskiej. W panelu drugim polscy armatorzy i stocznie mogły zaprezentować własne podejście do wymagań pakietu Fit for 55. Głos zabrali reprezentanci Lotos Petrobaltic, PŻM, Remontowej Shipbuilding, Stena Line i Stoczni Remontowej Nauta. Odpowiadając na pytanie „Czy armatorzy i stocznie są gotowi na wymagania pakietu Fit for 55?”, wszyscy stwierdzili, że są przygotowani teoretycznie. W praktyce jednak zweryfikuje to rynek, dostęp do technologii i do zasobów paliw ekologicznych, a także do technologii wytwarzania tych paliw.

W trzecim panelu dyskutanci: przedstawiciele Man Energy Solutions Poland sp. z o.o., Remontowej Marine Design Consulting sp. z o.o., SeaTech Engineering, Wärtsilä, Uniwersytetu Morski w Gdyni i PRS rozważali, jakie rodzaje paliw mogą zastąpić obecne paliwa węglowodorowe. Uznano, że temat jest ciągle otwarty. Jednak wydaje się, że wodór i amoniak to najbardziej prawdopodobne z paliw przyszłości w żegludze.

W seminarium uczestniczyło ponad 300 osób (na miejscu i online). Ogromnie cieszy tak liczna obecność, co świadczy, że temat dążenia do zeroemisyjności w transporcie morskim jest ważny i wymaga szerokiej dyskusji w branży.
PRS otwiera tym samym cykl merytorycznych dyskusji na temat propozycji zaproponowanych przez UE w ramach Pakietu Fit For 55, by przedstawić decydentom wnioski płynące z tych podmiotów, które będą beneficjentami zaproponowanych zmian.

Wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk.