Na zdjęciu Prof. Marek Grzybowski (z lewej) i prof. Andrzej Stateczny.

Polski innowacyjny HydroDron w Porcie Gdynia bada akweny z chirurgiczną precyzją

Jednostki autonomiczne wypływają na szeroki wody. Mamy za sobą pierwsze próby dużych jednostek. Jednostki tego typu budują już studenci Politechniki Gdańskiej z Koła SimLE. Jednak praktycznie takie statki wykorzystywane są przez hydrografów, członków Bałtyckiego Klastra Morskiego i Kosmicznego. Prof. Andrzej Stateczny – prezes Marine Technology, oraz Maciej Lang – prezes z firmy Echogram. 

Dynamicznie rozwijające się porty, morskie farmy wiatrowe, podwodne rurociągi i kable elektryczne oraz zapewniające łączność wymagają ciągłego nadzoru, a często dokładnej kontroli ich stanu. Czas wojny wywołanej napaścią Rosji na Ukrainę sprawił, że wzrósł popyt nie tylko na drony lotnicze i pojazdy podwodne. Coraz powszechniej wprowadza się do użytku bezzałogowe jednostki nawodne. 

Statki autonomiczne z polskich uczelni i stoczni
Jednostki autonomiczne już pływają, a zbudowane zostały przez polskich inżynierów i w polskich zakładach wynika z konferencji „Autonomous ships – Inevitable reality at sea”, która odbyła się na Politechnice Gdański ponad 3 lata temu. Konferencja zorganizowana została przez Bałtycki Klaster Morski i Kosmiczny oraz Komisję Nauk Kosmicznych PAN z Gdańska, przy aktywnym współudziale dwóch wydziałów, które tworzą dzisiaj Wydział Inżynierii Mechanicznej i Oceanotechniki. 
Uczestnicy konferencji prezentowali rozwiązania umożliwiające wykorzystanie potencjału polskiej nauki i przemysłu w produkcji bezzałogowych obiektów pływających z wykorzystaniem technologii ICT i satelitarnych. Polscy naukowcy, inżynierowie i studenci nie odstają od w tym obszarze zarówno w sferze projektowej, jak i produkcyjnej. Konstruują i wykorzystują mniejsze jednostki nawodne i podwodne.
„Pojazdy bezzałogowe wykorzystujemy do potrzeb hydrograficznych, pomiarów głębokości i również badania dna morskiego” – mówił wówczas Maciej Lang z firmy Echogram, który zaprezentował możliwości jednostki na basenie modelowym Wydziału Oceanotechniki i Okrętownictwa. W praktyce Echogram badał posadowienie pali, na których stoi molo, szczelność nabrzeży i konfigurację basenów w stoczniach, dużych i małych portach. Dziś wykorzystywany jest do badań kanału żeglugowego w Węgorzewie. 
„Autonomiczność naszej jednostki polega na tym, że możemy zadać trasę za pomocą dedykowanej aplikacji i po prostu puścić pojazd w obieg pod nadzorem. Wówczas wykonuje on profile pomiarowe bez naszego udziału” – wyjaśniał Maciej Lang. 
W czasie konferencji zaprezentowano również autonomiczny jacht. Realny projekt prezentowała Daria Lewandowska kierująca studenckim kołem naukowym SimLE z Wydziału Mechanicznego PG. Przedstawiciele stoczni informowali o możliwościach budowy lub przebudowy tradycyjnych statków na statki bezzałogowe lub przygotowanie ich do zdalnego sterowania. 
W czasie zakończenia studiów podyplomowych w 2022 r. małą jednostkę autonomiczną zaprezentowali studenci z Wydziału ETI. 

Polski dron w Porcie Gdynia
Należy tu dodać, że w porcie Gdynia i innych polskich portach wykorzystuje się jednostki takie jak HydroDron. Jednostka została opracowana w ramach projektu realizowanego przez Marine Technology, kierowanego przez prof. Andrzeja Statecznego z Politechniki Gdańskiej. HydroDron. Jest mobilną jednostką przystosowaną do wykonywania misji pomiarowych na akwenach ograniczonych. 
Misje realizowane są w zakresie pomiarów batymetrycznych, sonarowych, LiDAR i innych. HydroDron wykorzystywany jest w projekcie „System monitoringu i obserwacji terenów portowych z wykorzystaniem pływających bezzałogowych mobilnych platform badawczych”, który realizowany jest przez dwóch członków Bałtyckiego Klastra Morskiego i Kosmicznego: Zarząd Morskiego Portu Gdynia i Marine Technology. 
Wyniki przeprowadzanych testów określą stopnień miarodajności prowadzonych w ten sposób badań batymetrycznych oraz automatycznego poboru prób wody. Na podstawie danych uzyskanych w trakcie realizacji projektu powstaną modele 3D pozwalające na projekcję przemieszczania się na akwenach portu np. zanieczyszczeń, takich jak np. rozlewy ropopochodne. 

Marine Technology zbuduje podwodne modele 3D 
„W oparciu o analizy, raporty oraz obserwację w końcowej fazie przedsięwzięcia ZMPG-a SA stworzy dokument zawierający rekomendacje w zakresie funkcjonowania jednostek bezzałogowych w portach morskich, który zostanie skierowany do instytucji państwowych zajmujących się niniejszą tematyką” – informuje Zarząd Morskiego Portu Gdynia.
Jednostka Marine Technology napędza jest silnikami elektrycznymi, nie zanieczyszcza więc środowiska. Ma ona możliwość prowadzenia prac w trybie autonomicznym, realizując zaplanowaną trajektorię lub w trybie zdalnego sterowania, przydanego szczególnie w sytuacji trudnej nawigacyjnie. Jednostka pozwala na wykonywanie pomiarów na akwenach niedostępnych lub trudno dostępnych dla większych jednostek załogowych. 
Za wprowadzenie do eksploatacji bezzałogowego HydroDrona firma Marine Technology została laureatem Nagrody Pomorskiej Gryfa Gospodarczego 2022 w kategorii lider innowacji, w podkategorii mikro i małe przedsiębiorstwo. Prezes firmy Marine Technology prof. dr hab. inż. Andrzej Stateczny, hydrograf morski kat. A, został po raz trzeci z rzędu uwzględniony w gronie Top 2% najbardziej wpływowych naukowców na świecie.

Tekst i zdjęcia: Marek Grzybowski

HydroDron w Porcie Gdynia.
Fot. Grzybowski

 
HydroDron i jednostka bezzałogowa CTO w Porcie Gdynia. 
Fot. Grzybowski