Kanał Żeglugowy otwarty
Elbląg i Porty Zalewu Wiślanego mają niezakłócony dostęp do Bałtyku

Kanał żeglugowy między Zatoką Gdańską a Mierzeją Wiślaną już funkcjonuje. 17 września nastąpiło uroczyste otwarcie. Obecni podczas byli prezydent RP Andrzej Duda i premier Mateusz Morawiecki, posłowie i biskupi, przedstawiciele Urzędu Morskiego w Gdyni i admirałowie Marynarki Wojennej RP, przedstawiciele biznesu i naukowcy, politycy i samorządowcy.
Przy nabrzeżu Kanału Żeglugowego stanęły jednostki Urzędu Morskiego w Gdyni, straży granicznej i Marynarki Wojennej RP. To one jako pierwsze oficjalnie pokonały drogę z Zatoki Gdańskiej do miejsca, gdzie odbywały się uroczystości.
„Chcę ogłosić, że mimo trudnego położenia Rzeczypospolitej Polskiej, geopolitycznego w tej części Europy od ponad tysiąclecia, mimo wichrów wojen, które przyginały nas bardzo często do ziemi, mimo milionowych strat w naszym narodzie, mimo osobistych tragedii, które przeżyły polskie rodziny, pokolenia, mimo wszystkich przeciwności, mimo trudnych czasów, mimo lat komunizmu, mimo wszystkiego tego, co działo się także i w ciągu ostatnich 30 lat Polska zwycięża. Zwycięża dziś tutaj na Mierzei Wiślanej” – mówił prezydent Andrzej Duda.
Nowy kanał żeglugowy ma 1 km długości i 5 m głębokości, sama śluza ma 200 m długości, 25 m szerokości i 6,5 m głębokości. Dzięki kanałowi do portu w Elblągu wpłyną jednostki o zanurzeniu do 4,5 m, długości do 100 m oraz szerokości do 20 m.
„Otwarcie tej inwestycji, jej zakończenie, uruchomienie i przekazanie do użytkowania tego szlaku wodnego, który będzie umożliwiał swobodne przepływanie pomiędzy Morzem Bałtyckim, Zatoką Gdańską a Zalewem Wiślanym, Elblągiem, Tolkmickiem, to wielkie zwycięstwo Polski, wielkie zwycięstwo patriotów, to jest wielkie zwycięstwo wszystkich tych, którzy rozumieją słowo suwerenność i rozumieją znaczenie suwerenności i to wewnętrzne i to zewnętrzne – międzypaństwowe” – podkreślił Prezydent RP.

Nowy Świat dla wolności 
W czerwcu br. Kanał Żeglugowy Nowy Świat pokonała pierwsza jednostka. Port w Elblągu oraz pozostałe porty Zalewu Wiślanego uzyskały dzięki temu bezpośredni dostęp do Zatoki Gdańskiej, a przez nią do portów Morza Bałtyckiego. Port w Elblągu znalazł się w ten sposób na morskiej trasie E80. 
Około 25 km to całkowita długość nowej drogi wodnej z Zatoki Gdańskiej przez Zalew Wiślany do Elbląga. Przejście przez Zalew Wiślany przekracza 10 km. Na rzece Elbląg, aby dojść do portu, statek musi pokonać ponad 10 km. Około 2,5 km liczy odcinek, na którym są śluza i port zewnętrzny oraz stanowisko postojowe, które pozwala oczekiwać statkom na przejście jednostek przez śluzę.
„Otwierany dziś kanał żeglugowy przez Mierzeję Wiślaną. To droga wolności, nowych szans i nowych możliwości” – stwierdził premier Mateusz Morawiecki. 
Kanał, podobnie, jak i cały tor wodny będą miały docelowo 5 m głębokości. Droga wodna zaprojektowana została dla statku o długości 100 m szerokości 20 m i zanurzeniu 4,5 m. Śluza może również obsłużyć zestaw barek do 180 m. 
„Zrywamy dzisiaj, symbolicznie w dniu 83. rocznicy napaści Związku Radzieckiego na Polskę, ostatnie pęta naszej w gruncie rzeczy zależności, naszego uzależnienia od Związku Radzieckiego, a później od Federacji Rosyjskiej” – powiedział premier Morawiecki.
Podkreśla się, że sercem inwestycji jest wanna szczelna śluzy. Jest to komora o długości 230 m, szerokości 25 m, głębokości 6,5 m do lustra wody i 2,5 m ponad lustro.
Łącznie w ramach budowy śluzy powstały cztery bramy służące do jej zamykania. Każda z nich złożona jest z sześciu segmentów, z kolei każdy segment – z 730 elementów. Jedna brama waży około 160 ton, a najcięższy z jej elementów 33,56 ton.

Nowe warunki rozwoju
„Kanał przez Mierzeję Wiślaną tworzy nowe warunki rozwojowe” – mówił Arkadiusza Zgliński, prezes i dyrektor Zarządu Portu Morskiego Elbląg na spotkaniu z dziennikarzami Bałtyckiego Klubu Publicystów Morskich, którzy odwiedzili Elbląg w czasie prowadzenia zaawansowanych prac przy budowie Kanału Żeglugowego. 
Drugi etap inwestycji będącej w trakcie realizacji polega na przebudowie istniejącego toru wodnego na rzece Elbląg na odcinku o długości około 10,4 km i szerokości toru mierzonego w dnie na rzece 60 m, a w rejonie Nowakowa 40 m. 
Trzecia część wymaga pogłębiania dojść do portu na Zalewie Wiślanym i rzece Elbląg. Odcinek toru obecnie realizowany to ok. 8 200 m na Zalewie Wiślanym. 
Pozostaje pogłębienie 900 m drogi wodnej przy samym porcie w Elblągu, tak by do portu mogły pływać jednostki, które przejdą Kanałem Żeglugowym z Zatoki Gdańskiej. Najprawdopodobniej dokona tego Urząd Morski w Gdyni, który wykonał już wiele inwestycji infrastrukturalnych w portach i na akwenach Zalewu Wiślanego. 
„W otoczeniu Elbląga zakończone zostały lub finalizowane są liczne inwestycje w portach Zalewu Wiślanego” – mówił kpt ż.w. Jacek Kościuch z Urzędu Morskiego w Gdyni, Delegatura w Elblągu.
„Sfinalizowana została przebudowa nabrzeży w porcie rybackim we Fromborku, wykonana przebudowa portu rybackiego w Nowej Pasłęce, rozbudowa Pirsu Pasażerskiego w morskim porcie w Krynicy Morskiej, budowa falochronów osłonowych dla morskiej przystani w Krynicy Morskiej” – prezentuje kapitan Jacek Kościuch aktywność inwestycyjną Urzędu Morskiego w Gdyni w ciągu ostatnich lat.
Zaawansowana jest również budowa basenu III w Piaskach – Nowej Karczmie, a także przebudowy portu rybackiego w Krynicy Morskiej, przystani Katy Rybackie II oraz w Suchaczu i przystani w Kamienicy Elbląskiej. 

Tekst i zdjęcia: Marek Grzybowski