Jubileusz 50-lecia Portu Północnego w Gdańsku
Pół wieku kluczowych przemian i dynamicznego rozwoju

Obserwując dziś rozbudowę terminalu Baltic Hub, czyli zalądowienie akwenu pod nabrzeże T3, możemy sobie jedynie wyobrazić skalę przedsięwzięcia, jakim była budowa Portu Północnego – sztandarowej inwestycji Polski Ludowej. Równo 50 lat temu wydarto morzu ok. 70 hektarów nowego lądu, na którym powstały bazy eksportu węgla i przeładunku ropy naftowej. Choć ówczesne realia były zupełnie inne, to jednak zakres tego przedsięwzięcia zadziwia do dziś. 

Port Północny – najważniejsza i największa część Portu Gdańsk, usytuowana nad Zatoką Gdańską, to kluczowy element polskiej gospodarki morskiej, który w ostatnich dekadach stał się strategicznym centrum wymiany handlowej w regionie Morza Bałtyckiego. Bez jego rozbudowanej infrastruktury oraz nowoczesnych terminali, umożliwiających obsługę olbrzymich statków, polska gospodarka nie mogłaby konkurować na międzynarodowych rynkach. To właśnie dzięki Portowi Północnemu Polska zyskała status ważnego gracza w globalnym handlu morskim, wzmacniając swoją pozycję ekonomiczną i otwierając drogę do dalszego rozwoju branży morskiej.

Z okazji 50-lecia Portu Północnego, 12 listopada w Teatrze Szekspirowskim odbyła się uroczysta gala jubileuszowa. Wzięli w niej udział m.in. Arkadiusz Marchewka, wiceminister infrastruktury, marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk, władze samorządowe, parlamentarzyści, przedstawiciele biznesu i portowcy – byli i obecni.

„Od 1974 roku port się zmienił. Z wielkim uznaniem obserwuję to, co się tu działo przez ostatnie 50 lat. Od składu węgla, poprzez przeładunki paliw płynnych i terminal przeładunkowy gazu skroplonego LPG, aż po to, co jest tak istotne dla dzisiejszej gospodarki morskiej – wielki, wspaniały terminal kontenerowy” – mówił wiceminister Arkadiusz Marchewka podczas jubileuszowej gali. „Przed nami wiele równie ważnych inwestycji, m.in. budowa terminalu instalacyjnego morskich farm wiatrowych, budowa nowego stanowiska przeładunkowego ropy naftowej, terminalu regazyfikacyjnego FRSU. To nie są już plany czy zapowiedzi, ale konkretne działania, które się rozpoczęły.”

Budowa portu, zlokalizowanego na północ od głównego kompleksu portowego Gdańska, wymagała ogromnych nakładów finansowych oraz pracy tysięcy inżynierów, budowniczych i specjalistów, a także zaawansowanych rozwiązań technicznych – w tym budowy pirsów, głębokowodnych nabrzeży, które mogły przyjmować największe statki oceaniczne. Zrealizowane wtedy prace budowlane i hydrotechniczne były w tamtych czasach prawdziwym wyzwaniem. 
„Decyzja o budowie Portu Północnego zapadła pod koniec lat 60 XX w. i była związana z planami rozwoju powojennej gospodarki i miała na celu poprawą efektywności ekonomicznej transportu morskiego w przewozach i przeładunkach ładunków masowych z wykorzystaniem dużych statków, a także umożliwienie zaopatrzenia Polski w paliwa drogą morską. Port Północny był inwestycją państwową, zrealizowaną przez państwowe instytucje i przedsiębiorstwa, na podstawie polskiej myśli technicznej. Powstała infrastruktura do obsługi największych statków przechodzących przez Cieśniny Duńskie na Morze Bałtyckie. Powstał Naftoport i dalej nowoczesny głębokowodny terminal kontenerowy. To do Portu Północnego zawijają dziś największe kontenerowce świata, a Port Gdańsk jest włączony do krwiobiegu globalnej gospodarki, aktywnie uczestnicząc w międzynarodowym obrocie morskim” – mówiła Dorota Pyć, prezeska Portu Gdańsk. 

Od chwili ukończenia budowy, Port Północny nieprzerwanie rozwijał swoją infrastrukturę i możliwości przeładunkowe, stając się jednym z najważniejszych centrów logistycznych i transportowych nie tylko w Polsce, ale i w całym regionie Morza Bałtyckiego. Dzięki pracy dwóch głównych baz – eksportu węgla i przeładunku paliw płynnych – wolumen przeładowywanych towarów w całym gdańskim porcie znacząco wzrósł (w 1978 r. przeładunki przekroczyły rekordowe 28 mln ton). Pod koniec lat 90. uruchomiono Gaspol, terminal skroplonego gazu LPG, a w 2007 r. wybudowano terminal kontenerowy DCT Gdańsk (obecnie Baltic Hub).

Dzięki strategicznej lokalizacji oraz wielomilionowym inwestycjom, w Porcie Północnym obsługiwane są dziś zarówno masowe ładunki surowcowe, jak i zaawansowane przeładunki kontenerowe. Jego rozwój sprzyjał także lokalnej gospodarce, tworząc tysiące miejsc pracy i przyciągając inwestorów, którzy docenili dostępność nowoczesnej infrastruktury oraz bezpośredni dostęp do międzynarodowych rynków.
Obecnie trudno jest wyobrazić sobie Port w Gdańsku bez Portu Północnego – ważnej jego części. Na przestrzeni lat przeszedł on istotne zmiany technologiczne. Automatyzacja operacji portowych, inwestycje w nowoczesne terminale kontenerowe i cyfryzacja procesów logistycznych uczyniły go jednym z najbardziej innowacyjnych i konkurencyjnych portów w regionie.

„Port Gdańsk, jako organizm gospodarczy o wyjątkowym potencjale rozwoju, wykorzystał swój czas dzięki wizji i determinacji ludzi z pasją do morza, ludzi morza, portowców. Dziś jest strategicznie istotnym partnerem sieci europejskich powiązań społeczno-gospodarczych. Piszemy naszą wizję rozwoju, kierując się troską o bezpieczeństwo oraz o ugruntowane wartości i zasady. Chcemy być zrównoważonym portem w niebieskiej i zielonej gospodarce. Do urzeczywistnienia tej wizji potrzebujemy energii. Kolejne dekady systematycznej budowy hubu energetycznego w Porcie Gdańsk z pewnością pokażą, że energia to życie, a życie to energia” – mówiła Dorota Pyć, prezeska Portu Gdańsk.