Biznes morski
Norweska potęga pieniądza i partnerstwa 

W pierwszym tygodniu czerwca odbyły się targi Nor Shipping 2023. Bicie dzwonu na giełdzie Oslo Børs w poniedziałek 5 czerwca było sygnałem rozpoczęcia targów w państwie, które swą potęgę zbudowało na biznesie morskim i przemyśle oceanicznym. Znaczenie giełdy z Oslo jako światowego lidera w finansowaniu shippingu zostało docenione przez wiodących armatorów spod różnych bander. Øivind Amundsen, dyrektor generalny Oslo Børs, wyjaśnia, w jaki sposób budowana była siła norweskiego klastra morskiego oraz jak Grupa Euronext, do której należy obecnie norweska giełda, przyczynia się do budowania morskiej potęgi Norwegii.
„Partnerstwo w biznesie jest dla nas decydujące. Nie bylibyśmy największą na świecie giełdą światowego shippingu, gdyby nie silny klaster przemysłów morskich w Norwegii” – mówi Øivind Amundsen, dyrektor generalny Oslo Børs, wskazując na współpracę jako podstawę sukcesu giełdy.
„Ekosystem norweskiego rynku finansowego opiera się na współpracy wszystkich uczestników biznesu oceanicznego. Dlatego często mówię, że wspólnie zarządzamy tym rynkiem i współpracujemy, aby działał sprawnie. Mamy w swoim zespole inwestorów, bankierów, brokerów, prawników i analityków, którzy bardzo dobrze znają branżę żeglugową i mogą się wzajemnie wspierać” – podkreśla Amundsen.

Giełda na fali
Oslo Børs jest jedną z najstarszych giełd na świecie i odegrała decydujące znaczenie w rozwoju norweskiej żeglugi na przestrzeni wieków. Nie do przecenienia jest jej rola w pozyskiwaniu kapitału dla tego sektora i finansowania biznesu morskiego.
Oslo Børs jest również znane z silnej pozycji w sektorach energii i finansowania przemysłów produkcji i przetworów owoców morza. Po rosyjskiej inwazji na Ukrainę i wynikającym z niej kryzysie energetycznym oraz zawirowaniach na rynku giełda Oslo Børs zapewniła bezpieczny rozwój inwestycji żeglugowych i jest obecnie najsilniejszą giełdą, jeśli pod uwagę weźmie się najnowsze notowania. Ta pozycja wywołała zainteresowani grupy giełdowej Euronext, która stała się właścicielem i operatorem Oslo Børs w 2019 roku.
Euronext to wiodąca giełda ogólnoeuropejska. W dniu 18 czerwca 2019 r. giełda ogłosiła, że zakończyła rozliczenia akcji w ramach ofert ogłoszonych 14 stycznia 2019 r. i 31 maja 2019 r. Euronext w połowie 2019 r. przejęła 97,8% całkowitego wyemitowanego i znajdującego się w obrocie kapitału zakładowego Oslo Børs VPS oraz w pełni skonsolidowała konta Oslo Børs VPS. To działanie pozwoliło na włączenie się do paneuropejskiej bazy przepływów finansowych i włączenia się w system giełd w Belgii, Francji, Irlandii, Włoszech, Portugalii i Holandii. Grupa ta konsoliduje aktywność 1930 notowanych emitentów i dysponowała około 6,3 bln euro kapitalizacji rynkowej (na koniec marca 2017 r.). W pierwszym kwartale 2023 r. przychody Euronext wyniosły 372,3 mln euro. 
„Oznacza to, że Oslo Børs ma teraz dostęp do wielu tysięcy inwestorów, a to przemawia jeszcze bardziej do firm żeglugowych [skoncentrowanych na nowych inwestycjach – dop. autora]” – mówi Amundsen i podkreśla: „Mamy mocną bazę”.

Ład korporacyjny podstawą morskiego biznesu
Kilka lat temu Oslo Børs prześcignęło Nowy Jork i zajęło działań na rynku światowym jako wiodąca giełda dla notowanych na giełdzie firm żeglugowych. Od tego czasu giełda w Oslo rosła w siłę, przyciągając z całego świata kolejne firmy działające w formie hubów żeglugowych, w tym z Singapuru i Aten. Obecnie Oslo Børs obsługuje ponad 40 czołowych firm morskich, których łączna kapitalizacja rynkowa wynosi blisko 20 mld euro.
Firmy dostrzegły istotne korzyści płynące z funkcjonowania w zaawansowanej sieci biznesowej, która jest w stanie oferować wsparcie ekspertów i pozyskać inwestorów wysokiej jakości. Inwestorzy ci koncentrują się teraz na tym, w jaki sposób firmy z branży żeglugowej mogą wykazać się zaangażowaniem w przestrzeganie zasad ochrony środowiska, przestrzegania norm społecznych i ładu korporacyjnego (ESG) oraz wspierają w przystosowaniu żeglugi do szybko zmieniających się wymagań regulacyjnych, w tym warunków dekarbonizacji.
„Rynek bardzo się zmienił” — podkreśla Amundsen i wyjaśnia: „Jeszcze 10 lat temu nikt nie mówił o przepisach IMO, dwupaliwowym silniku, czystym paliwie czy amoniaku. Skoncentrowano się wtedy na czasie dostarczenia towaru na rynek — najszybszym sposobie transportu towarów z punktu A do punktu B. Jednak teraz to się radykalnie zmieniło”.
„Myślę, że wiele osób nie uważa żeglugi za działalność ESG [environmental, social and governance – dop. autora], że jest to działalność zanieczyszczająca środowisko, ale tak naprawdę jest na odwrót. Transport towarów przez oceany będzie niezwykle ważny przez wiele lat, co powoduje jeszcze większy nacisk na ESG w całym sektorze żeglugowym.
„Jeśli nie weźmiesz w tym udziału [ESG] i nie weźmiesz na siebie odpowiedzialności jako właściciel lub czarterujący statek, stracisz [w biznesie żeglugowym – dop. autora]” – ostrzega Amundsen i stwierdza z przekonaniem: „Firmy, które przyjeżdżają do Oslo, wiedzą, że tutejsi inwestorzy wymagają przestrzegania zasad IMO i posiadania wystarczającej liczby nowoczesnych statków. Jeśli tego nie zrobisz, nie dostaniesz żadnych kontraktów”.
„Jest teraz tak duże zapotrzebowanie ze strony inwestorów [na kapitał – dop. autora], że firmy mają kompleksowy profil ESG. Jeśli chcesz dobrych inwestorów i inwestycji długoterminowych, tak zwanych inwestorów wysokiej jakości, inwestorzy chcą zobaczyć, że potrafisz działać według standardów ESG” – dodaje dyrektor Oslo Børs.
ESG – podstawą współpracy 
ESG to temat, który będzie przewijał się w wielu panelach i dyskusjach na Nor Shipping 2023, ponieważ coraz więcej graczy z branży transportowej tworzy wewnętrzne wydziały, które odpowiadają za rozwiązywanie problemów i wdrażanie zasad społecznej odpowiedzialności w żegludze. Chodzi o to, by zakorzenić te zasady w całej działalności firmy.
Nadchodząca Konferencja Nor-Shipping w Oslo i Lillestrøm w dniach 6–9 czerwca tego roku uwzględnia ESG jako główny temat dyskusji i Amundsen jest przekonany, że Oslo Børs będzie dobrze widoczne na wiodących spotkaniach, ponieważ Euronext jest oficjalnym partnerem konferencji.
„Nor-Shipping jest dla nas ważny, ponieważ jest to jedno z największych wydarzeń żeglugowych na świecie, w którym uczestniczy cała gama uczestników sektora biznesu morskiego, w tym armatorzy i dostawcy z całego rynku międzynarodowego. Jest to dla nas świetna platforma do spotkań z graczami i wyjaśnienia, co może zaoferować Euronext. Jeśli chcesz się rozwijać, jeśli chcesz kupować od innych, jeśli musisz kupić statki, będziesz potrzebować funduszy” – przekonuje Amundsen.
„Nor-Shipping ma bardzo ugruntowaną pozycję jako ważne centrum dla kluczowych decydentów ze wszystkich obszarów branży żeglugowej, umożliwiające kontakt i wykorzystanie przedstawionych możliwości. W poprzedniej edycji konferencji wzięło udział prawie 30 000 osób, a w tym roku spodziewamy się kolejnych, a także pojawi się więcej wystawców” – przypomina Sidsel Norvik, dyrektor Nor-Shipping.

Kapitał giełdowy na fali 
Pozycja Amundsena jako dyrektora wiodącej giełdy działającej w branży żeglugowej stawia go na czołowej pozycji na konferencjach takich jak Nor-Shipping.
„Byłem oficerem marynarki wojennej i uczęszczałem do norweskiej akademii marynarki wojennej na długo przed wejściem do świata finansów. Służyłem przez kilka lat jako oficer na okręcie, a ostatnie stanowisko to zastępca dowódcy na niszczycielu min, więc wiem trochę o tym, jak działa przemysł morski, i mam osobisty stosunek do morza” – wyjaśnia Amundsen. „Myślę, że nie tylko miło jest spotkać ludzi z Nor-Shipping, ale także wziąć udział w konferencji i obejrzeć wszystkie prezentowane urządzenia i usługi, ponieważ dla mnie istotne jest zorientować się, jak wiele się zmieniło od czasu, gdy byłem na morzu.”
Udział w Nor Shipping „to trochę sprawa osobista i biznesowa” — dodaje Amundsen.

Marek Grzybowski

Øivind Amundsen, dyrektor naczelny Oslo Børs.
Fot. Thomas Brun

Øivind Oslo Børs