W tym roku goście EFNI uczcili 100-lecie niepodległości oraz 20-lecie Konfederacji Lewiatan. Z tej okazji został opublikowany „Manifest na Stulecie”, w którym podkreślono m.in. potrzebę edukacji, stabilnych inwestycji i społecznej wrażliwości. Natomiast Konfederacja Lewiatan, czyli organizator wydarzenia, na swoje obchody i zakończenie wydarzenia zorganizowała specjalną Galę Jubileuszową prowadzoną przez prezenterkę Grażynę Torbicką.

Przedpremierowy pokaz filmu Ewy Ewart „Klątwa obfitości”

Pierwszy dzień rozpoczął się wystąpieniem gościa specjalnego – Daniego Rodrika, ekonomisty i profesora Harvard University, oraz przedpremierowym pokazem filmu Ewy Ewart „Klątwa obfitości”. Rodrik w swoim przemówieniu skupił się na narastających nierównościach w USA i Europie. W Stanach Zjednoczonych, zwłaszcza wśród słabiej wykształconych mężczyzn, nierówności w dochodach spowodowane są m.in. globalizacją i zmianami technologicznymi. Powoduje to frustracje i niedowartościowanie, a co za tym idzie – ciągłe zmniejszanie się zaufania do elit. Jako rozwiązanie dla tego przejściowego momentu gość specjalny wskazał na zmniejszenie znaczenia sektora finansowego, czyli ograniczenie jego przywilejów w prawodawstwie, a także na wzrost odpowiedzialności korporacji.

Najnowszy film Ewy Ewart „Klątwa obfitości” przedstawia walkę o najbardziej bioróżnorodny obszar na świecie, czyli ekwadorski fragment dżungli amazońskiej (Park Narodowy Yasuni), w którym znajdują się także bogate źródła ropy naftowej. Film pokazuje, jak tamtejsze plemiona bronią swojego prawa do życia w izolacji i nawołują do zaprzestania wywożenia ropy naftowej i zanieczyszczania wód gruntowych. Nieprzestrzeganie ekologicznych metod wydobywczych powoduje wydobywanie się ognia z szybów, co za tym idzie – nieodwracalne zmiany w ekosystemie.

Unia Europejska jako inspiracja dla obywateli

Drugiego dnia EFNI podczas debaty premierów, w trakcie sesji plenarnej pt. „W obliczu wielkich zmian. Europa w poszukiwaniu swojego miejsca”, w której uczestniczyli m.in. tacy goście jak Jyrki Katainen – były premier Finlandii, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej i komisarz UE ds. Zatrudnienia, Wzrostu, Inwestycji i Konkurencyjności, czy wicepremier Ukrainy Ivanna Klympush-Tsintsadze, poruszane były tematy związane z jednością Unii Europejskiej. Interesy poszczególnych krajów stają się ważniejsze niż Wspólnota Europejska, a jednocześnie słabnie nie tylko autorytet, ale i wpływy instytucji międzynarodowych.

„Mam nadzieję, że pewnego dnia Ukraina stanie się członkiem Unii Europejskiej” – powiedziała wicepremier Ukrainy. „Odnoszę wrażenie, że Europejczycy zapomnieli, co legło u podstaw powołania UE, o co walczyły poprzednie pokolenia. Dzisiaj demokrację, prawa człowieka biorą za pewnik. Zapominają, że w Europie na obrzeżach UE toczy się wojna.”

„Kobiety przyszłością gospodarki światowej” ta dyskusja panelowa prowadzona przez dziennikarkę Dorotę Warakomską, dotyczyła równości szans płci i określeniu prawidłowych wzorców aktywności zawodowej. Pomimo większej liczby studiujących kobiet, nadal stanowią one mniejszość, zarówno w biznesie (zwłaszcza w zarządach), jak i w polityce, a przecież ich aktywizacja może stanowić rozwiązanie np. dla takiego problemu jak obecny brak wykwalifikowanych pracowników. Wiele pozytywnych zmian już nastąpiło, jednak mimo wszystko jesteśmy w trakcie drogi do pełnej równości. Był to jedyny panel, w którym wystąpiły same kobiety. Niestety był to również jedyny panel, w którym większość słuchających stanowiły panie. Panowie najwyraźniej nie byli zainteresowani tematem kobiecej przedsiębiorczości.
Dziennikarz Dariusz Prosiecki poprowadził jeden z ciekawszych paneli tego dnia „Czy nowa polityka przemysłowa wzmocni Unię Europejską?”. Wśród zaproszonych gości pojawili się m.in.: dyrektor generalny VELUX Polska Jacek Siwiński i prezeska Siemens Polska Dominika Bettman. Zagadnienia związane z przemysłem 4.0, czyli gospodarką funkcjonującą w oparciu o dane w świecie, w którym łańcuchy dostaw mają globalny zasięg, a konkurencja międzynarodowa staje się coraz trudniejsza, pokazały, jak firmom potrzebne jest wsparcie unijne i krajowe. Wyszkolenie specjalisty to duży koszt – gdyby system edukacyjny dostarczał pracowników z odpowiednimi kompetencjami gotowych do pracy, stanowiłoby to duże wsparcie dla firm przemysłowych. Rozwijanie umiejętności pracowników i ułatwianie współpracy między dużymi i małymi firmami jest kluczowe dla utrzymania konkurencyjności. W innym przypadku pozostaje konkurowanie niższymi cenami, a wiadomo, że to jest najłatwiej osiągnąć obniżając płace.

Bo Ji – główny przedstawiciel i zastępca dziekana, Cheung Kong Graduate School of Business.

Chińska perspektywa

Oprócz regularnych sesji plenarnych, podczas EFNI można było uczestniczyć także w  „Nocnych markach”, czyli dyskusjach odbywających się późnym wieczorem, „Zatokach dialogu” – otwartych spotkań z inspirującymi gośćmi, również dla mieszkańców Sopotu. Jak co roku zorganizowano również sesje z autorami książek. Podczas 8. edycji EFNI można było spotkać się z autorami najnowszych publikacji: „Co się stanie z Ameryką?” – Dorotą Warkomską, i „Czy Chiny zbawią świat?” – profesorem Grzegorzem Kołodką.

Temat chińskiej gospodarki był również poruszany podczas kilku innych debat. Ji Bo, główny przedstawiciel i zastępca dziekana, z Cheung Kong Graduate School of Business z Chin, przekonywał, że Chiny popierają wymianę handlową i cenią sobie stabilność i, mimo że Chiny rozwijają się bardzo szybko, to nadal należą do krajów rozwijających się. PKB jest wysokie, ale to nie jedyna miara oceny bogactwa. Bo już dochód na jednego mieszkańca wynosi tylko 14 tys. dolarów, gdy tymczasem w Holandii – 50 tys. dolarów. 400 mln ludzi żyje poniżej granicy ubóstwa. W Chinach jest wielu ludzi bogatych, ale to tylko znikomy odsetek społeczeństwa. Aż 50 proc. chińskiego PKB wypracowują firmy z udziałem kapitału zagranicznego i to one odczułyby w pierwszym rzędzie skutki wojny handlowej. Paweł Świeboda – wicedyrektor Europejskiego Ośrodka Strategii Politycznej, EPSC, Komisja Europejska – nie do końca zgodził się z tezą gościa z Chin, że jego ojczyzna należy do grupy państw rozwijających się. W wielu dziedzinach, także nowoczesnych technologii, dorównuje największym potęgom gospodarczym.

W trakcie tych trzech dni poruszane były także tematy związane z telemedycyną, zrównoważoną żywnością, kosmosem 4.0, rewolucją technologiczną w mediach, sukcesją w firmach rodzinnych, Brexitem i wieloma innymi zagadnieniami związanymi ze współczesnym rozwojem gospodarczym.

Podczas ceremonii zamknięcia wystąpili m.in. Elżbieta Bieńkowska – komisarz UE ds. Rynku Wewnętrznego, Przemysłu, Przedsiębiorczości i MSP, oraz Pat Cox – były Przewodniczący Parlamentu Europejskiego.

„Kobiety przyszłością gospodarki światowej”. Na zdjęciu wypowiada się Aleksandra Harasiuk, Brokerka Eksportowa w projekcie „Pomorski Broker Eksportowy”, a także liderka Lean in Poland.

Ewelina Kroll