Co Gdańsk zawdzięcza Holendrom?
Odpowiedź na to pytanie jest oczywista:
Bez udziału przybyszów z Niderlandów
Gdańsk nie byłby tak wspaniałymmiastem.
W XVI wieku w Gdańsku i w okolicach osiedliło się wielu protestantów
z Niderlandów (Holendrów, Fryzów, Flamandów). Dzięki umiejętności
budowania tam i innych urządzeń melioracyjnych na Żuławach osiedlili
się liczni menonici. Do Gdańska przybyli artyści: architekci, malarze,
rzeźbiarze i inżynierowie, których dzieła możemy podziwiać do tej pory.
Wilhelm van den Blocke (ok. 1550-1628) w 1588 roku wykonał
wspaniały wystrój fasady zachodniej Bramy Wyżynnej. Izaak van den
Blocke (ok. 1567-1626) był autorem malowideł ukazujących wielkość
i bogactwo Gdańska na sufcie Sali Czerwonej Ratusza Głównego
Miasta. Abraham van den Blocke (1572-1628) zaprojektował
i wybudował Bramę Złotą, przebudował fasadę Dworu Artusa,
jest twórcą Złotej Kamieniczki i fontanny Neptuna. Antoni van
Obberghen (1543-1611) wzniósł Ratusz Starego Miasta, Wielką
Zbrojownię i gmach późniejszego Towarzystwa Przyrodniczego.
Zbudował także fortyfkacje w Gddańsku i w Wisłoujściu. Hans
Vredeman de Vries (1527- ok. 1604) wykonał malowidła w Ratuszu
Głównego Miasta i w Dworze Artusa. Adam Wybe (1590-1653)
był twórcą pierwszej w świecie kolejki linowej na wielu podporach,
która transportowała ziemię z Biskupiej Górki na podwyższane
fortyfkacje; poza tym zaprojektował i zbudował olejarnię, nowy
akwedukt, maszynę do cięcia lodu na Wiśle oraz wykonał projekt
przekopania Łachy Bosmańskiej. Regnier z Amsterdamu z Hansem
Kramerem z Drezna w 1568 roku zbudowali Zieloną Bramę.
Dirk Daniels jest twórcą wspaniałego hełmu wieży Ratusz Głównego
Miasta.
Przykłady wspaniałych twórców z Niderlandów można wyliczać
w nieskończoność...
Przy przgotowaniu tekstu korzystano z materiałów Muzeum Historycznego
Miasta Gdańska. Konsultacja merytoryczna pan Andrzej Januszajtis.
Dynastia van Oranje–Nassau
Dynastia van Oranje–Nassau panuje w Holandii
od czasów Wilhelma I Orańskiego (1533-1584),
który zorganizował powstanie przeciwko Hiszpanii
i uzyskał niepodległość Niderlandów. Ród powstał
z wyniku małżeństwa Henryka III – niemieckiego
księcia Nassau–Breda i Klaudii de Chålon–Orange
z francuskiej Burgundii.
Z rodowym tytułem Oranje była kojarzona barwa
pomarańczowa, dziś postrzegana w Niderlandach
jako nieofcjalny symbol narodowy.
Królowa Beatrycze
(do 30.04.2013)
właśc. Beatrix Wilhelmina Armgard Van Oranje-Nassau.
Urodziła się 31 stycznia 1938 r. Studiowała
socjologię, prawo i historię, uzyskała tytuł doktora
praw. 30 kwietnia 1980 zastąpiła na tronie swoją
matkę Julianę, która również abdykowała.
Rola królowej Holandii w polityce jest ograniczona
do funkcji reprezentacyjnych. Jako głowa państwa
stoi na czele rządu, co poniedziałek spotyka się
z premierem, aby omówić najważniejsze sprawy.
Konstytucja Holandii narzuca monarsze obowiązek
wyrażania jedynie poglądów politycznych rządu
jako całości, nie zaś swoich prywatnych.
W styczniu 2013 królowa w orędziu do narodu ogłosi-
ła swoją abdykację na rzecz syna.
Król Wilhelm Aleksander
(od 30.04.2013)
właśc. Willem-Alexander Claus George Ferdinand Amsberg.
Urodził się 27 kwietnia 1967 r. Studiował historię.
Jest członkiem Światowej Komisji Wody XXI Wieku
i Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego.
Jako wolontariusz pracował w Kenii w fundacji
pomocy edukacyjnej i medycznej oraz ochrony
środowiska. Pełni szereg reprezentacyjnych
funkcji królewskich. Jest członkiem holenderskiej
Rady Stanu.
Wilhelm Aleksander obejmie tron 30 kwietnia 2013 r.
Będzie pierwszym mężczyzną na holenderskim
tronie od 1890 r., gdy rozpoczęło się panowanie
jego prababki Wilhelminy.
Książe Wilhelm Aleksander i księżniczka Maxima
mają trzy córki. Najstarsza z nich, dziś 9. letnia
księżniczka Katarzyna Amalia przejmuje sukcesję
po ojcu.
W roku 2013 przypada 200. lecie
powstania Królestwa Niderlandów.